Дарагія мамы і таты! Зусім хутка ў вашай сям'і адбудзецца важная падзея: ваша дзіця пойдзе ў дзіцячы сад. Многія з вас чакаюць гэтага дня з нецярпеннем, іншыя - з трывогай. Вядома, што першае наведванне дзіцячага сада нярэдка звязана з негатыўнымі перажываннямі, плачам і, як следства, стрэсам. Якія б добрыя, ласкавыя, прыгожыя выхавальнікі не працавалі ў дзіцячым садку, ніхто не зможа замяніць дзіцяці блізкіх людзей. Толькі праз некаторы час маляня зразумее, што «новая цётка» зусім як мама, а пакуль, у першыя дні, дзіця будзе знаходзіцца ў стане эмацыйнай напругі. Каб зрабіць працэс адаптацыі (прывыкання) да дзіцячага сада мякчэйшым, меней працяглым і бязбольным для дзіцяці і для ўсёй сям'і, паспрабуйце прытрымлівацца наступных рэкамендацый псіхолага:
1. Пераканайцеся ва ўласнай упэўненасці, што вашай сям'і дзіцячы сад неабходны менавіта цяпер. Дзіця выдатна адчувае, калі бацькі сумняваюцца ў мэтазгоднасці "садаўскага" выхавання. Любыя вашыя ваганні дзіця выкарыстоўвае для таго, каб запрацівіцца расставанню з бацькамі. Лягчэй і хутчэй прывыкаюць дзеці, у бацькоў якіх няма альтэрнатывы дзіцячаму саду.
2. Раскажыце дзіцяці, што такое дзіцячы сад, навошта туды ходзяць дзеці, чаму вы хочаце, каб малы пайшоў у садок. Напрыклад: «Дзіцячы сад - гэта такі прыгожы дом, куды мамы і таты прыводзяць сваіх дзяцей. Там іх чакаюць выхавальнікі. Гэта такія добрыя цёткі, якія кахаюць дзяцей, зусім як мама. Я хачу, каб ты пазнаёміўся і пасябраваў з іншымі дзецьмі. У садзе дзеці гуляюць, спяць, ядуць. Там шмат прыгожых, цікавых цацак. Я вельмі хачу пайсці на працу, мне гэта цікава. І я вельмі хачу, каб ты пайшоў у дзіцячы садок, каб табе таксама было цікава. Раніцай я завяду цябе ў садок, а ўвечары забяру. Ты мне раскажаш, што ў цябе было цікавага ў дзіцячым садку, а я раскажу, што ў мяне было цікавага на працы. Многія бацькі хацелі б адправіць у гэты сад сваіх дзяцей, але бяруць туды не ўсіх. Табе пашанцавала, хутка я пачну вадзіць цябе туды.
3. Прыгатуйце разам з дзіцем «скрыначка радасці», складаючы туды недарагія рэчы. Гэта могуць быць цацкі, якія застаюцца прывабнымі для вашага дзіцяці і ўжо сапраўды ўзрадуюць іншых дзяцей; пацешныя прадметы, прыгожыя папяровыя сурвэткі або шматкі прыемнай навобмацак тканіны; кніжкі з карцінкамі. Магчыма, вы ўмееце складаць арыгамі, тады адважна адпраўляйце ў «скрыначку радасці» папяровага жураўліка ці сабачку. Тады па раніцах вам прасцей будзе адпраўляць дзіця ў сад - з цацкай весялей ісці, прасцей завязваць адносіны з іншым дзіцем.
4. Праходзячы міма дзіцячага сада, з радасцю нагадвайце дзіцяці, як яму пашанцавала - хутка яно зможа хадзіць сюды. Расказвайце сваім родным і знаёмым у прысутнасці малога пра свой поспех, кажыце, што ганарыцеся сваім дзіцем, бо яго прынялі ў дзіцячы садок.
5. Прапануйце дзіцяці схадзіць пагуляць у дзіцячы сад увечары. Няхай ваша маляня пазнаёміцца з выхавальнікам, разгледзіць групавы ўчастак, паглядзіць, як гуляюць дзеці. Няхай пераканаецца, што за дзецьмі прыходзяць маці і забіраюць іх. Такія "пробныя сустрэчы" варта паўтарыць некалькі разоў.
6. Часцей выходзьце з дзіцем у «грамадства». Навучыце малога знаёміцца з іншымі дзецьмі, звяртацца да іх па імені, прасіць, а не адымаць цацкі, прапаноўваць свае цацкі іншым дзецям.
7. Пазнаёмцеся з рэжымам групы, якую будзе наведваць ваша маляня і паспрабуйце максімальна наблізіць да яго хатні рэжым дзіцяці. Рабіць гэта трэба паступова.
8. Пагаварыце з дзіцем аб магчымых цяжкасцях, да каго яно можа звярнуцца за дапамогай, як гэта правільна зрабіць. Напрыклад: «Калі ты захочаш піць, падыдзі да выхавальніка і скажы: «Я хачу піць», і Ганна Мікалаеўна налье табе вады. Калі захочаш у прыбіральню, скажы пра гэта.
9. Не стварайце ў дзіцяці ілюзій, што ўсё будзе выканана па першым патрабаванні і так, як яно хоча. Растлумачце, што ў групе будзе шмат дзяцей і часам яму давядзецца пачакаць сваёй чаргі. Вы павінны сказаць малому: «Выхавальнік не можа апрануць адразу ўсіх дзяцей, табе давядзецца крыху пачакаць». Паспрабуйце прайграць усе гэтыя сітуацыі з дзіцем дома.
10. Калі вы не паспелі адвучыць дзіця ад «шкодных» звычак (смактанне соскі, пальца, калыханне перад сном) да паступлення ў дзіцячы сад, то не варта гэтага рабіць у перыяд прывыкання. Памятайце, што дзіця і так знаходзіцца ў стане стрэсу і ломка звыклых паводзін толькі пагоршыць гэты стан. Пачакайце, пакуль дзіця абвыкне.
11. Паведаміце выхавальнікам, як дзіця называюць дома. Гэта могуць быць ласкавыя імёны, мянушкі (Мішутка, Лёля, Кацяня). Дзіцяці вельмі важна чуць звыклыя "хатнія" звароты да яго.
12. Імкніцеся, каб у дзіцячы сад маляня прыводзіў хто-небудзь адзін. У гэтым выпадку яно хутчэй абвыкне да працэдуры растання.
13. Распрацуйце разам з дзіцем нескладаную сістэму развітальных знакаў увагі, і яму будзе прасцей адпусціць вас.
14. Дзіця абвыкне тым хутчэй, чым з вялікай колькасцю дзяцей і дарослых зможа пабудаваць адносіны. Дапамажыце дзіцяці ў гэтым. Пазнаёмцеся з іншымі бацькамі і іхнімі дзецьмі. Называйце іншых дзяцей у прысутнасці вашага дзіцяці па імёнах. Пытайце дома свайго малога пра Лену, Сашу, Сярожу. Заахвочвайце зварот вашага дзіцяці за дапамогай і падтрымкай да іншых людзей у вашай прысутнасці.
15. Чым лепшыя вашы адносіны з выхавальнікамі, з іншымі бацькамі і іх дзецьмі, тым прасцей будзе вашаму дзіцяці прывыкнуць да новага ладу жыцця.
16. Дасканалых людзей няма. Будзьце паблажлівымі і памяркоўнымі да іншых. Тым не менш, растлумачваць сітуацыю, якая трывожыць вас, неабходна. Рабіце гэта ў мяккай форме або праз спецыялістаў (псіхолага, медсястру). У прысутнасці дзіцяці пазбягайце крытычных заўваг у адрас дзіцячага сада і яго супрацоўнікаў. Ніколі не палохайце дзіця дзіцячым садам.
17. У перыяд адаптацыі эмацыйна падтрымлівайце дзіця. Цяпер вы праводзіце з ім менш часу. Кампенсуйце гэта якасцю зносін. Часцей абдымайце дзіця. Імкніцеся не ўздыхаць пры дзіцяці, не казаць з ім жаласлівым тонам, не выказваць свайго шкадавання з нагоды вашага растання з ім. Памятайце, што дзіцяці перадаецца ваш эмацыйны стан. Можна сказаць малому: «Я ведаю, што ты сумуеш без мяне, але хутка ты абвыкнеш. Ты малайчына, ты смелы, я ганаруся табой. У цябе ўсё атрымаецца!"
18. У першыя дні наведвання дзіцячага сада дзіця можа адмовіцца ад сняданку, таму паклапаціцеся аб тым, каб дзіця сыходзіла ў дзіцячы сад накормленае. Можна даваць свайму малому з сабой у дзіцячы сад кулечак з сухарыкамі, абаранкамі, печывам. Пераключэнне на харчовую рэакцыю здымае эмацыйнае напружанне.
19. Памятайце, што прывыканне дзіцяці да дзіцячага сада можа працягнуцца да паўгода. Да таго ж неабходна паэтапнае "уваходжанне" ў групу з паступовым павелічэннем часу яго знаходжання ў групе на працягу дня. Разлічвайце свае сілы, магчымасці і планы. Лепш калі на гэты перыяд у сям'і будзе магчымасць падстроіцца да асаблівасцяў адаптацыі свайго малога.
Паважаныя бацькі, калі праз месяц ваша маляня яшчэ не абвыкне да дзіцячага сада, праверце спіс рэкамендацый і паспрабуйце выканаць тыя з іх, пра якія вы забыліся. А педагогі і спецыялісты дзіцячага сада з нецярпеннем чакаюць вашага малога і заўсёды рады дапамагчы вам у пераадоленні цяжкасцей!