Ці лёгка навучыць дзіця правільна паводзіць сябе на дарозе? На першы погляд лёгка. Трэба толькі пазнаёміць яго з асноўнымі патрабаваннямі правіл дарожнага руху і ніякіх праблем. 

На самой справе вельмі цяжка. Бо мы, бацькі, кожны дзень на вачах роднага дзіцяці парушаем гэтыя самыя славутыя правілы, і не задумваемся, што ставім перад дзіцем невырашальную задачу: як правільна дзейнічаць у дадзенай сітуацыі? 

Калі ж дзіця трапляе ў дарожнае здарэнне, то вінаватыя ўсе: кіроўца, дзіцячы сад, школа, Дзяржаўтаінспекцыя. Чаму не навучылі, не паказалі, не збераглі? Забываючы пра тое, што ў першую чаргу бацькі сваім прыкладам павінны навучыць сваіх дзяцей і зберагчы іх.

Калі вы сапраўды зацікаўлены ў тым, каб ваша дзіця валодала навыкамі бяспечных паводзін на дарозе, то не зводзьце працэс навучання да пустога і бескарыснага выразу: "Будзь асцярожны на дарозе".  Ён не тлумачыць дзіцяці, чаго ўласна на дарозе трэба баяцца. Дзе яго можа падсцерагаць небяспека? Лепш выкарыстоўвайце рух у дзіцячы сад і назад для адпрацоўкі навыкаў паводзін на дарозе.

Дзіця цвёрда павінна ведаць, што дарогу можна пераходзіць толькі ва ўстаноўленых месцах: на пешаходным пераходзе і на скрыжаванні. Але і ў дадзеным выпадку ніхто не можа гарантаваць яго бяспеку. Таму, перш чым выйсці на дарогу, спыніцеся з дзіцем на адлегласці 50см - 1метра ад краю праезнай часткі, звярніце яго ўвагу, што паглядзець налева і направа трэба абавязкова з паваротам галавы, і калі з абодвух бакоў няма транспарту які прадстаўляе небяспеку, можна выйсці на праезную частку. Пераходзіць дарогу трэба спакойным мерным крокам і не ў якім разе не бягом.

Вялікую небяспеку для дзяцей прадстаўляюць нерэгулюемыя пешаходныя пераходы. Тут дзіцяці важна пераканацца, што адлегласць да аўтамашын з абодвух бакоў дазволіць яму перайсці дарогу без прыпынку на сярэдзіне праезнай часткі.

На рэгуляваным пешаходным пераходзе растлумачце дзіцяці, што чырвоны і жоўты сігнал святлафора - забараняюць рух. Асабліва небяспечна выходзіць на дарогу пры жоўтым сігнале, таму што некаторыя машыны завяршаюць праезд скрыжавання і пры гэтым павялічваюць хуткасць. Зялёны сігнал - які дазваляе, але ён не гарантуе пешаходу бяспечны пераход, таму перш чым выйсці на дарогу трэба паглядзець налева і направа і пераканацца, што ўсе машыны спыніліся, небяспекі няма.

Часта дзеці аказваюцца пад коламі транспарту, калі, выйшаўшы з аўтобуса, спрабуюць перайсці на другі бок дарогі. Растлумачце дзіцяці, што ў дадзеным выпадку небяспечна абыходзіць транспартны сродак спераду, так і ззаду, таму што ён вялікі і з-за яго нічога не відаць. Трэба пачакаць пакуль аўтобус ад'едзе.

Вялікую небяспеку для дзяцей уяўляюць прадметы, якія загароджваюць агляд (платы, аўтамашыны, якія стаяць, зімой - гурбы снегу, летам - хмызнякі, дрэвы). Лепш адысці ад іх далей, і перайсці дарогу, дзе бяспечна.

Калі ваша дзіця хутка ідзе ў першы клас, то ўжо цяпер неаднаразова прайдзіце з ім маршрут ад дома да школы і назад, звярніце ўвагу малога на ўсе небяспекі, якія могуць сустрэцца яму ў дарозе. Загадзя агаварыце, што ў складанай сітуацыі трэба звярнуцца да дапамогі дарослых. Дайце магчымасць дзіцяці прайсці гэты маршрут самастойна, назіраючы за ім з боку. Затым дэталёва прааналізуйце разам з ім Усе яго дзеянні.

Падрыхтавала:

выхавальнік дашкольнай адукацыі

Верчанка Т.І.

 Парады па ўжыванні святлоадбівальнікаў – флікераў.

• Старайцеся купляць верхнюю вопратку са святлоадбівальнымі элементамі. Боты, шапачка, куртка, камбінезон, - пажадана, каб «палоскі» або пластыкавыя ўстаўкі былі на кожным прадмеце верхняга адзення. Калі такіх элементаў на вопратцы няма, то можна наклеіць з дапамогай праса аплікацыі, вырабленыя з адмысловага святлоадбівальнага матэрыялу. Перавага такога спосабу - іх немагчыма зняць ці страціць.
• Святлоадбівальнікі бываюць здымнымі і няздымнымі. Прымацоўваць гэты аксэсуар можна па-рознаму: на зашпільку маланкі, прывязваць шнурком да рамяню, або прышпільваць шпількай да курткі. У ідэале здымныя і няздымныя святлаадбівальнікі трэба спалучаць. Палоскі на вопратцы - гэта няздымныя святлаадбівальнікі. Дапоўнім іх падвескамі на шнурках, або надзенем на запясце маляняці бранзалет на ліпучцы або бранзалет са спружынкамі, наклейкі.
• Па сцвярджэнні спецыялістаў, найлепшае месца, дзе неабходна размясціць святлоадбівальнік - гэта грудзі і сцягно, але часцей людзі аддаюць перавагу прымацоўваць святлоадбівальнікі на руку, свае партфелі або сумачкі. Самы аптымальны варыянт, калі на пешаходзе знаходзіцца як мінімум 4 святлоадбавальнікі.
• Святлоадбівальнікаў шмат не бывае: чым больш іх на дзіцяці, тым лепш. Навошта так шмат? Таму што аварыйна-небяспечнымі ўчасткамі з'яўляюцца скрыжаванні, двухбаковае размяшчэнне, святлоадбівальнікі робяць вас прыкметным для кіроўцаў, якія рухаюцца ў той і другі бакі.
• Святлаадбівальнікі можна прымацоўваць таксама на розныя транспартныя сродкі - калыскі, санкі, ровары і скейтборды. Тут дзейнічае той жа правіла, што і пры «экіпіроўцы» святлоадбіўнымі элементамі адзення: аксэсуар павінен быць бачны з усіх бакоў. Калі карыстаецеся клеючымі стужкамі, то абляпіць неабходна ўсё паверхні - бакі і «спінку» санак, раму і багажнік ровара. Ролікі таксама трэба забяспечыць «светлякамі», наляпіўшы палоскі на палазы.

 Вадзіцель заўважае дзіця са святлоадбавальнікамі на вопратцы ці рукзаку

са значна большай адлегласці (да 400м!), чым пешаходаў без іх,

а значыць, вышэй шанцы, што трагедыі не здарыцца.

Тры смяротна небяспечных для вашага дзіця месца ў машыне і адзінае бяспечнае:

1. Пярэдняе сядзенне - самае небяспечнае месца ў машыне. Справа ў тым, што ўсе сучасныя легкавыя аўтамабілі забяспечаныя падушкамі бяспекі, якія прызначаны для дарослага чалавека. Калі здарыцца аварыя, дзіця атрымае сур'ёзную траўму або загіне, прыціснутае падушкай бяспекі, нават калі яно будзе ў аўтакрэсле або на руках у дарослага. Наогул, у большасці краін свету строга забаронена перавозіць дзяцей на каленях.

2. Яшчэ адна небяспечная для жыцця малога памылка - дзіця знаходзіцца на заднім сядзенні, не прышпіленае рамнём бяспекі. Дастаткова, каб адбылося нязначнае сутыкненне, і малое ўляціць у лабавое шкло. Шанцу выратавацца ў маленькага чалавечка практычна няма.

3. Калі дзіця сядзіць на заднім крэсле аўтамабіля і прышпілены рамнём бяспекі, а побач з ім дарослы не прышпілены, то пры аварыі дарослы можа прыціснуць дзіця.

4. Аўтакрэсла - адзінае бяспечнае для дзіцяці месца ў аўтамабілі. Дзеці, якія не дасягнулі дванаццаці гадоў, могуць перавозіцца ў машыне толькі ў адмысловым дзіцячым аўтамабільным крэсле. Яно ўсталёўваецца выключна на задняе сядзенне і мацуецца адмысловымі фіксатарамі да пстрычкі, а таксама рамянямі бяспекі.

Аднак наяўнасць у аўтамабілі дзіцячага крэсла - гэта яшчэ не панацэя ад няшчасных выпадкаў з вашым дзіцём. Як паказваюць даследаванні замежных спецыялістаў, каля 90% аўтакрэсел усталёўваюцца няправільна. А гэта значыць, што дзевяць дзіцячых жыцця з дзесяці падвергнуты небяспекі. Прычына таму - нядбайнасць бацькоў. Купіўшы дзіцячае аўтамабільнае крэсла, яны мяркуюць, што ўжо зрабілі дастаткова для таго, каб іх дзеці былі ў поўнай бяспецы. Часцяком дарослым лянота ўважліва прачытаць і разабрацца з усімі пунктамі інструкцыі па эксплуатацыі аўтакрэсла. Ёсць і такія бацькі, якія ў пагоні сэканоміць, купляюць танныя крэслы, да якіх прыкладаюцца недакладныя і няпоўныя інструкцыі. Каб не турбаваць лішні раз дзіця, яго бацькі могуць свядома спрасціць працэдуру ўстаноўкі аўтакрэсла. Увогуле, спосабаў занядбаць правіламі перавозкі дзяцей у аўтамабілі вялікае мноства. Але ўсе яны багатыя наступствамі.

Правілы перавозкі дзяцей у аўтамабілі вызначаюць, што найлепшае месца для аўтакрэсла - гэта месца пасярэдзіне задняга сядзення машыны. Праверце, каб дзіцячае аўтамабільнае крэсла было надзейна ўстаноўлена і не калыхалася. Перамяшчацца налева і направа яно можа ўсяго на некалькі сантыметраў.

Аўтамабільнае крэсла трэба фіксаваць рамянямі бяспекі. Калі іх даўжыня недастатковая, то трэба замяніць рамяні бяспекі падыходнымі. Сачыце за тым, каб падчас прышпільвання дзіцяці рамянямі, яны не былі перакручаны.

Дзіцячае аўтамабільнае крэсла павінна быць зручным для малога. Існуе некалькі тыпаў аўтакрэсел, кожнае і якіх прызначана для дзіцяці пэўнага ўзросту, росту і вагі.

Дзіцяці да аднаго года трэба размяшчаць спінай па руху. Справа ў тым, што ў такім узросце малы яшчэ не можа рэгуляваць сілу руху сваёй галавы, таму нават пры невялікім тармажэнні, ён лёгка можа траўміравацца. Калі вы адправіліся з дзіцем у працяглую паездку, то па магчымасці спыняйцеся кожныя паўгадзіны - гадзіну і давайце адпачыць маляню, вызваляючы яго з аўтакрэсла.

Дзяцей ад года да трох гадоў трэба прышпільваць рамянямі, якія ляжаць крыху вышэй плячэй. Сачыце, каб рэмень не спаўзаў на вобласць шыі, інакш дзіця можа задыхнуцца.

Акрамя таго, бацькам трэба прытрымлівацца яшчэ некалькіх правіл перавозкі дзяцей у аўтамабілі:

• На кожнага малога - асобнае месца ў машыне.

• Усе пасажыры аўтамабіля павінны быць прышпіленыя.

• Усе цвёрдыя і цяжкія прадметы ў салоне машыны павінны быць замацаваныя.

• У час паездкі ў аўтамабілі нельга даваць дзецям цвёрдыя цацкі.

Адпраўляючыся з дзіцем за мяжу, памятаеце, што ў кожнай краіне свету дзейнічаюць свае правілы па перавозцы дзяцей у аўтамабілі. Таму загадзя азнаёмцеся з гэтымі правіламі.

Выконваючы ўсе вышэйпералічаныя правілы перавозкі дзяцей у аўтамабілі, вы зробіце бяспечным жыццё вашага дзіцяці.