Фізічнае развіццё дзяцей ад 5 да 7 гадоў. На шостым годзе жыцця ў фізічным развіцці дзяцей адбываюцца істотныя змены. Маса цела дзіцяці павялічваецца прыкладна на 200 г у месяц, даўжыня цела — на 0,5 см. К шасці гадам рост дзяцей дасягае 111—121 см, маса цела — 19,0—24,1 кг, акружнасць грудной клеткі — 57—58 см.

Узрастае роля кары галаўнога мозга ў рэгуляцыі паводзін дзяцей. Удасканальваюцца працэсы вышэйшай нервовай дзейнасці. Значна павялічваецца рухавасць дзяцей, яны паспяхова авалодваюць асноўнымі рухамі.

Сацыяльна-маральнае і асобаснае развіццё дзяцей. У гэтым узросце ў дзяцей  істотна павялічваецца ўзровень адвольнага кіравання сваімі паводзінамі, што станоўча адлюстроўваецца на ўсіх баках іх развіцця.

Развіваецца валявая сфера дзіцяці: становіцца магчымым абмежаванне сваіх жаданняў, пастаноўка пэўных мэт, пераадоленне перашкод, якія стаяць на шляху іх дасягнення, правільная ацэнка вынікаў уласных дзеянняў. Фарміруецца сузалежнасць матываў: адзначаецца перавага абдуманых дзеянняў над імпульсіўнымі, з’яўляецца пачуццё абавязку ў адносінах да іншых людзей. Праяўляюцца імкненне кіраваць сабой і сваімі ўчынкамі, уменне кантраляваць сваю рухальную актыўнасць, дзейнічаць дакладна па ўказаннях дарослага, падпарадкоўвацца правілам. Асабліва важнае значэнне мае кіраванне сваімі паводзінамі для стварэння перадумоў вучэбнай дзейнасці. Дзеці шостага года жыцця разумеюць сэнс задачы, пастаўленай дарослым (педагогам, бацькамі і інш.), самастойна выконваюць указанні, накіраваныя на спосаб выканання задання.

Удасканальваецца сюжэтна-ролевая гульня, у якой выхаванцы адлюстроўваюць падзеі грамадскага жыцця, якія часта далёка выходзяць за рамкі іх асабістага вопыту. Дзеці пачынаюць асвойваць сацыяльныя адносіны і разумець падпарадкаванасць пазіцый у розных відах дзейнасці дарослых: адны ролі становяцца для іх больш прывабнымі, чым іншыя. Маўленне, якое суправаджае рэальныя адносіны дзяцей, адрозніваецца ад ролевага маўлення. Выхаванцы ўжо могуць размяркоўваць ролі да пачатку гульні і будаваць свае паводзіны, прытрымліваючыся ролі. Аднак пры размеркаванні роляў могуць узнікаць канфлікты, звязаныя з субардынацыяй ролевых паводзін. Назіраецца арганізацыя гульнявой прасторы, у якой вылучаюцца сэнсавы «цэнтр» і «перыферыя» (у гульні «Бальніца»  такім  цэнтрам  з’яўляецца  кабінет  доктара,  у  гульні «Цырульня» — зала стрыжкі, а зала чакання выступае ў якасці перыферыі гульнявой прасторы). Дзеянні дзяцей у гульнях становяцца больш разнастайнымі. У сумесных гульнях фарміруецца сістэма ўзаемаадносін паміж дзецьмі: іх узаемныя прыхільнасці, сімпатыі і антыпатыі. Гульнявое ўзаемадзеянне суправаджаецца маўленнем, якое адпавядае і зместу, і інтанацыйна ўзятай ролі.

Істотную ролю пачынаюць выконваць элементы працоўнай дзейнасці. Дзеці здольны сістэматычна выконваць пасільныя працоўныя абавязкі. Больш значнымі становяцца грамадскія матывы працы, якія праяўляюцца ў імкненні зрабіць карыснае для іншых.

Пазнавальнае развіццё. Уменне кіраваць сваімі паводзінамі аказвае ўплыў на развіццё псіхічных працэсаў: увагі, памяці, маўлення, мыслення, уяўлення. Назіраецца пераход ад міжвольных форм да адвольных. Увага становіцца больш устойлівай. Завучваючы вершы, тэксты, лічылкі, дзеці наўмысна іх паўтараюць. Працягваюць развівацца размеркаванне, здольнасць пераключаць увагу. Развіццю адвольнага запамінання спрыяе значнасць матэрыялу для практычнай дзейнасці (запомніць што-небудзь для гульні, для перадачы даручэння выхавацеля, для выканання патрабаванняў дарослага).

Пад уплывам назіранняў за навакольным і накіраванага сэнсарнага выхавання адбываецца ўдасканаленне ўспрымання. Дзеці здольны ацаніць не толькі ўласцівасці прадметаў, але і іх разнавіднасці. Яны адчуваюць характар, настрой твораў літаратуры, музыкі і выяўленчага мастацтва, адрозніваюць іх жанравыя асаблівасці, форму, выразна-выяўленчыя сродкі (выразнасць інтанацыі, вобразныя словы і выразы, тэмп, рытм, дынаміку, тэмбр, кампазіцыю, колер, гармонію ўласцівасцей).

Істотныя змяненні адбываюцца ва ўменні арыентавацца ў прасторы. Дзеці ўпэўнена вызначаюць напрамак у прасторы, узаемнае размяшчэнне прадметаў у аглядных прасторавых сітуацыях, заўважаюць змяненні ў афармленні і абсталяванні памяшканняў. Замацоўваюцца ўяўленні пра паслядоўнасць пор года, засвойваюцца ўяўленні пра час сутак («учора», «сёння», «заўтра»).

Маўленчае развіццё. Багацей становіцца лексіка: актыўна выкарыстоўваюцца сінонімы і антонімы. Удасканальваецца граматычны лад маўлення. Дзеці выкарыстоўваюць практычна ўсе часціны мовы, актыўна займаюцца словатворчасцю. Развіваецца звязнае маўленне. Выказванні дзяцей паступова набываюць больш звязны характар. Дзеці могуць пераказваць, расказваць па  малюнку, перадаючы не толькі галоўнае, але і дэталі.

Працягвае ўдасканальвацца маўленне, у тым ліку яго гукавы бок. Большасць дзяцей шасці гадоў правільна ўзнаўляюць усе гукі роднай мовы (шыпячыя, свісцячыя і санорныя), многія спецыфічныя гукі рускай мовы. У авалоданні беларускай мовай становіцца магчымым пераход ад разумення простых слоў і сказаў да ўзнаўлення іх у актыўным маўленні. Развіваюцца фанематычны слых, інтанацыйная выразнасць маўлення пры чытанні вершаў, у гульнях-драматызацыях, сюжэтна-ролевых гульнях і ў паўсядзённым жыцці. Адзначаецца актывізацыя цікавасці да казак, якія выступаюць сродкам эмацыянальнага і інфармацыйнага ўздзеяння на асобу дзіцяці, перадачы жыццёвага і маральнага вопыту людзей.

Пераважнай формай зносін дзіцяці з дарослымі становяцца асобасныя зносіны, накіраваныя на дасягненне  ўзаемаразумення, атрыманне ад дарослага ацэнкі ўласцівасцей і якасцей уласнай асобы. На аснове больш складаных форм зносін з дарослымі, удзелу ў розных відах сумеснай дзейнасці, узаемадапамогі ў гульнях і занятках, выканання элементарных абавязкаў у дзяцей адбываецца далейшае развіццё маўлення, пачуццяў, валявых і маральна-этычных якасцей.

Эстэтычнае развіццё. Працягвае развівацца прадукцыйная дзейнасць. Малюнкі выхаванцаў набываюць сюжэтны характар. Часта сюжэты паўтараюцца з невялікімі ці, наадварот, істотнымі змяненнямі. Малюнак чалавека становіцца больш дэталізаваным і прапарцыянальным. Па малюнку можна меркаваць пра палавую прыналежнасць і эмацыянальны стан намаляванага чалавека. Паміж малюнкам і асобай дзіцяці, узроўнем яго разумовай адоранасці існуе відавочная адпаведнасць. (Л. С. Выгоцкі разглядае малюнак дзіцяці як своеасаблівае маўленне, сродак асэнсавання і выражэння сваіх перажыванняў і ведаў.) У малюнках, як і ў пабудовах, дзеці ўвасабляюць свае задумы, даводзяць іх да канца.

Канструктыўная дзейнасць характарызуецца ўменнем аналізаваць умовы, у якіх працякае гэта дзейнасць. Дзеці выкарыстоўваюць і называюць розныя дэталі канструктара. Могуць замяніць дэталі пабудовы ў залежнасці ад наяўнага матэрыялу.  Авалодваюць абагульненым спосабам абследавання ўзору. Здольны вылучаць асноўныя часткі будучай пабудовы. Канструяванне можа ажыццяўляцца на аснове схемы, па задуме  і  па  ўмовах.  Узнікае  канструяванне  ў  працэсе  сумеснай дзейнасці.

Крыніца:

Вучэбная праграма дашкольнай адукацыі

Фарміраванне асноў бяспекі і жыццядзейнасці дзяцей ва ўмовах дашкольнай адукацыі з'яўляецца актуальнай і сур'ёзнай праблемай, паколькі гэта выклікана аб'ектыўнай неабходнасцю інфармаваць дзяцей аб правілах бяспечных паводзін, каб атрымаць бяспечны вопыт штодзённага жыцця.

Гэта важна не толькі, каб абараніць дзіця ад небяспекі, але і падрыхтаваць яго да найбольш небяспечных сітуацыях, выклікаць неабходнасць выконваць меры засцярогі, каб прышчапіць дзіцяці навыкі бяспечных паводзін у паўсядзённым жыцці з бацькамі, якія выступаюць у якасці мадэляў для пераймання. Канцэпцыя бяспекі ва ўмоўна-датэрміновым вызваленні раней уключала толькі абарону жыцця і здароўя дзяцей. Але сучасны свет змяніўся, змяніўся падыход да праблемы бяспекі, які ўключае ў сябе такія паняцці, як экалагічная катастрофа і тэрарызм.

Пры азнаямленні дзяцей з пачатковымі асновамі бяспекі, павінны быць вызначаны наступныя задачы:

• закласці аснову для захавання і ўмацавання здароўя;
• здольнасць прадбачыць небяспечныя сітуацыі, пазбегнуць іх, калі гэта магчыма, і як дзейнічаць у выпадку неабходнасці.

Работа з дзецьмі па бяспецы жыццядзейнасці ўключае ў сябе шэраг задач:

• знаёмства з унутранымі крыніцамі небяспекі, з неабходнымі дзеяннямі ў выпадку небяспекі, фарміраванне ўяўленняў небяспечныя паводзіны ў штодзённым жыцці;
• распрацоўка асноў экалагічнай культуры, адукацыі любові, адказнае і беражлівыя адносіны да роднай прыроды;
• адукацыя кампетэнтнага ўдзельніка дарожнага руху;
• выхоўваючае пачуццё ўзаемнай дапамогі і партнёрства.

Рэалізацыя гэтых задач і фарміраванне першапачатковых рамак бяспекі ажыццяўляюцца з улікам наступных асноўных прынцыпаў:

• узгодненасць і паслядоўнасць (любы новы ўзровень у навучанні дзяцей на аснове папярэдняга);
• даступнасць (ускладненне матэрыялу ўлічвае ўзроставыя асаблівасці дзяцей);
• уключэнне ў дзейнасці (гульнявая, пазнавальная, пошук і інш. віды);
• бачнасць (бяспека лепш за ўсё ўспрымаецца праз багаты ілюстрацыйны матэрыял);
• дынамічнасць (інтэграцыя задач у розных відах дзейнасці);
• псіхалагічны камфорт (зняцце стрэсавых фактараў).

Формы арганізацыі навучальнага працэсу:

• запамінаючы вершы;
• набор фатаграфічных матэрыялаў;
• гульні - заняткі;
• вывучэнне правілаў бяспечных паводзін;
• размовы;
• развіваючыя гульні;
• гульні на адкрытым паветры;
• чытанне мастацкай літаратуры;
• разгляд ілюстрацый па дадзеным пытанні;
• назіранні;
• туры;
• тэатральныя паказы;
• сюжэтна - ролевыя гульні;
• гульні - трэнінгі;
• прэзентацыі з выкарыстаннем ІКТ;
• прагляд мультфільмаў;
• працоўная дзейнасць;
• прадуктыўная дзейнасць;
• разгадванне загадак;
• забавы;
• вольны час;
• разыгрыванне сітуацый правільных і няправільных паводзін;
• сустрэчы з цікавымі людзьмі;
• удзел у розных конкурсах;
• асабісты прыклад дарослых.

Побач адукацыйным працэсам вялікая ўвага павінна быць нададзена арганізацыі розных відаў дзейнасці і набыцця вопыту ў дзяцей. Усе, чым мы вучым дзяцей, яны павінны прымяніць у рэальным жыцці, на практыцы.

Дзіця трапляе ў розныя жыццёвыя сітуацыі, у якіх ён можа проста заблытацца. Па-першае, неабходна, каб даць дзецям веды аб агульнапрынятых чалавекам нормах паводзін, па-другое, навучыць дзейнічаць адэкватна і свядома ў той ці іншай сітуацыі, каб дапамагчы дашкольнікам асвоіць элементарныя навыкі паводзін у сябе дома, на вуліцы, у парку, у транспарце, і па-трэцяе, развіваць самастойнасць і адказнасць у дзяцей дашкольнага ўзросту.

Рашэнне праблемы забеспячэння бяспекі жыццядзейнасці дзяцей магчыма толькі пры зносінах паміж дарослым і дзіцем на роўных: разам мы шукаем выйсце са складанай сітуацыі, мы разам абмяркоўваем праблему, мы праводзім дыялог, мы вучымся разам, мы робім адкрыццё, мы здзіўлены.

Для фарміравання навыкаў бяспечных паводзін у дзяцей дашкольнага ўзросту, неабходна стварыць прадметна-развіваючае асяроддзе ў групе.

Праца з бацькамі з'яўляецца адным з найбольш важных напрамкаў выхаваўчай работы. У рэшце рэшт, круг праблем, звязаных з бяспекай дзіцяці, не можа быць вырашаны толькі ў рамках дашкольнай установы, таму цесны кантакт з бацькамі неабходны. Нішто не ўплывае так пераканаўча, як яркі прыклад дарослых.

Мэта працы з бацькамі: растлумачыць актуальнасць, важнасць праблемы бяспекі дзяцей, павысіць адукацыйны ўзровень бацькоў па гэтым пытанні, вызначыць правілы, з якімі неабходна пазнаёміцца ​​ў першую чаргу ў сям'і.

У рабоце з бацькамі неабходна выкарыстоўваць інфармацыю і аналітычныя напрамкі: правядзенне абследаванняў. Анкетаванне бацькоў; бацькоўскія сходы, семінары; арганізацыя дзён адчыненых дзвярэй, сумесны прагляд мультфільмаў, размяшчэнне інфармацыі для бацькоў на стэндзе, распрацоўка памятак; арганізацыя сумесных святаў, адпачынку, экскурсій; выставаў сямейных творчых работ, вырабаў сумесных работ да святаў.

Падрыхтавала:

выхавальнік дашкольнай адукацыі

Снапко Г.Я.

Праглядзець/спампанаваць

Праглядзець/спампанаваць

Праглядзець/спампанаваць

Праглядзець/спампанаваць